Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility Ratusz - Strzeliński Ośrodek Kultury
  •  

    +48 71 39 21 543

  •  

    kultura@strzelin.pl

Informacja turystyczna

Ratusz został wzniesiony prawdopodobnie na początku XIV w. w miejscu dużego domu kupieckiego, zbudowanego jeszcze przed lokacją miasta. Przebudowę ratusza rozpoczęto w 1520 r., a zakończono w 1526. Nadano mu wtedy kształt wczesnorenesansowy.

Po wielkim pożarze miasta w 1548 r. ratusz uległ zniszczeniu. Rok później przystąpiono do odbudowy miasta. Ostatecznie ratusz odbudowano w stylu renesansowym w roku 1564. Powiększono jego bryłę, a całość zwieńczono attyką, osłaniającą szczyty dachu.

W 1593 r. na południowej ścianie ratusza umieszczono zegar słoneczny. Następny pożar w roku 1619 uszkodził wieżę, lecz zniszczenie nie mogło być duże, gdyż już w roku następnym wieżę odbudował Melchior Hoffmann.

Rok 1648 przyniósł kolejną katastrofę. W tym czasie zniszczeniu uległa wieża uszkadzając dach i część murów ratusza. Po roku wieżę odbudowano i przykryto hełmem o dwóch prześwitach.

Wiek XVIII również nie był zbyt łaskawy dla ratusza. W 1706 roku pożar zniszczył częściowo ratusz i jego wieżę. Ratusz odbudowano szybko lecz wieża na renowację oczekiwała 13 lat, by zgodnie z projektem Kaspra Frauze znów odzyskać dawną świetność.

W 1817 roku wieżę ratuszową uszkodziło uderzenie pioruna i ponownie po roku została odremontowana. Wtedy też zmieniono dach na podwójny czterospadowy, rozebrano attykę, obniżono do 70 m wieżę i przykryto ją hełmem z jednym prześwitem. Po tej odbudowie ratusz zatracił swój renesansowy charakter.

Wieża ratuszowa wyposażona była w mechanizm zegarowy wskazujący czas na czterech tarczach, umieszczonych na ścianach wieży wskazujących cztery strony świata. W roku 1864 stary mechanizm zegarowy został zastąpiony nowym.

W roku 1892 ratusz otynkowano i wymieniono zadaszenie budowli na czterospadowe, pojedyncze, o ściętej kalenicy. W takim kształcie dotrwał do czasów II wojny światowej. Po wojnie ratusz był wypalony, sama wieża wysadzona, do ruin można było wejść. Piwnice były przestronne i suche, prawdopodobnie kilku kondygnacyjne. W latach pięćdziesiątych rozebrano pozostałości ratusza, a piwnice zasypano. Pozostawiono tylko dolną część wieży, czworoboczną, zbudowaną z kamienia łamanego, która stanowiła północno wschodnią część bryły ratuszowej.

Ciekawostki:

  • wieża ratuszowa ma ponad 70 metrów
  • z tarasu widokowego, ulokowanego na wysokości ponad 40 metrów roztacza się panorama miasta, widok na Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie oraz Równinę Wrocławską
  • na poszczególnych kondygnacjach wieży znajdują się: ekspozycja minerałów ziemi strzelińskiej, stała wystawa zdjęć przedwojennego Strzelina, materiały związane z historią regionu oraz grafiki autorstwa XVIII wiecznego śląskiego rysownika F. B. Wernera
  • w podziemiach wieży usytuowany jest loch głodowy oraz znajdują się unikatowe zapiski i rysunki wykonane przez osadzonych w niej skazańców (datowane na XVI wiek); najlepiej zachowane inskrypcje zlokalizowane są we wnękach okiennych oraz na kamiennej ościeżnicy
  • początkowo w kamiennych pomieszczeniach wieży przechowywano najważniejsze akta i dokumenty miejskie, niektóre izby wykorzystywano jako tymczasowy areszt
  • przy wieży zachowany został stół sędziowski (okres średniowiecza), który pochodzi prawdopodobnie z XV wieku; został na nowo wykonany w latach 1739-1740; przy nim ogłaszano publiczne wyroki; towarzyszy mu kamienny tron wykuty ze strzelińskiego granitu; niniejszy stół jest jednym z dwóch tego typu obiektów na Dolnym Śląsku (drugi znajduje się w Kochanowie koło Kamiennej Góry)
  • przy wieży znajduje się także pomnik strzelca (łucznika) – oryginał pomnika zaginął podczas wojny, obecny pomnik został odtworzony przez Towarzystwo Wzgórz Strzelińskich w 2000 roku; pierwotny pomnik został wykonany przez rzeźbiarza z Hamburga na polecenie rodziny Mullerów i uroczyście odsłonięty w 1918 roku.